Op 3 februari werd een opiniestuk van domineeberkvens.nl geplaatst in Trouw. Lees hieronder het hele artikel.
Nu we aan de vooravond staan van een verdiepende discussie over een vrijwillig levenseinde pleit ik voor nuance en het voorkomen van het gebruik van te grote woorden. De afgelopen dagen zijn verschillende artikelen en ingezonden stukken verschenen van voor- en tegenstanders, waarin van beide kanten te romantische beelden worden geschetst van het kiezen voor of juist het voorkomen van een zelfgekozen dood. Er worden te gemakkelijke aannames gedaan over groepen mensen die voor een zelfgekozen dood zouden willen kiezen: het mag alleen voor ouderen want die maken weloverwogen keuzes, het mag niet bij jongere mensen want die hebben nog genoeg behandelmogelijkheden, enzovoort. De realiteit is echter een stuk complexer en individueler. Niet als gevolg van een individueler geworden maatschappij, maar omdat geen mens en geen situatie waarin een vrijwillig levenseinde een mogelijkheid is hetzelfde is. Regelgeving inrichten op romantische beelden van voor- of tegenstanders en op de aannames van jongere of gezonde mensen over mensen die om welke reden dan ook niet meer verder willen, het lijden en het sterven, vind ik gevaarlijk.
Na vier van mijn meest dierbare mensen te hebben verloren, mijn vader middels euthanasie, mijn moeder en tweede vader middels palliatieve sedatie waar mijn moeder euthanasie had gewild en mijn beste vriend middels zelfdoding, weet ik inmiddels dat de regelgeving te rigide is geworden. In de gevallen van mijn moeder en van mijn beste vriend had hen een hoop ellende bespaard kunnen worden als zij niet nét te laat om de scanarts had gevraagd, en hij niet in het illegale circuit op zoek had hoeven gaan naar de juiste middelen. Geen van mijn dierbaren hadden het makkelijk met hun besluit niet meer verder te willen leven en voor ons, de liefhebbende omstanders, was het buitengewoon moeilijk om met hen mee te gaan bewegen en elk van die trajecten met hen te doorlopen. Het gewicht van de keuze die elk van hen heeft gemaakt zou niet anders zijn geweest als er beter maatwerk geleverd had kunnen worden, maar de rust en vrede om het traject met elkaar liefdevol en met warmte te doorlopen zonder de frustratie en tegenwerking van regelgeving had wel veel eerder bereikt kunnen worden.
In een oude remonstrantse tekst staat een prachtige zin: ‘…De dood komt verwacht of onverwacht, als vijand of als vriend, ondanks ons mensen of door mensenschuld. Maar hoe hij ook komt, hij is of wordt mee opgenomen in het plan van God.’ Het gaat mij nu even niet over de vraag of God bestaat en of er dan ook nog een plan is of niet. Waar het mij wel om gaat is dat als de dood dan komt, als vriend in het geval van een vrijwillig levenseinde, degene waar de dood als vriend voor komt ten volle gesteund kan worden door de dierbaren om die persoon heen en dat de regelgeving de komst van die vriend in alle zorgvuldigheid mogelijk maakt. Niet op basis van emotionele of romantische aannames van voor- of tegenstanders over anonieme groepen mensen, maar op basis van oog voor het stervende individu dat zo ontzettend naar de komst van zijn of haar vriend verlangt. Bij het hebben van dat oog voor nuance horen geen grote woorden en algemene romantische aannames over hoe een mens zou moeten sterven.
Jan Berkvens
Remonstrants predikant in Hoorn en Oude Wetering
x
Recente reacties